URAP: ODTÜ Enformatik Enstitüsü Yayın Değelendirme Kriterleri

URAP Araştırma Laboratuvarı | 2014 Yılında 155 Üniversitemizin Dünya Sıralamalarındaki Durumunun Değerlendirilmesi

Bilindiği gibi THE (Times) sıralama kurumu Türk üniversitelerine ait yayın ve atıf sayıları dışında kalan verileri doğrudan üniversite rektörlüklerinden almaktadır. THE, yayın ve atıf sayılarını ise WoS veri tabanından almaktadır. Leiden sıralama kurumu ise kullandığı tüm verileri WoS veri tabanından almakta olup, üniversitelerden veya başka kurumlardan bilgi almamaktadır. ARWU (Shanghai) sıralama kurumu da WoS ve Nobel verilerini kullanmaktadır. Bugüne kadar dünyadaki sıralama kurumlarının URAP’tan herhangi bir veri talebi olmamıştır.”
URAP’ın dünyadaki sıralama kurumlarından üniversite bünyesinde kurulmuş olan tek kurum olmadığı kaydedilen açıklamada şöyle denildi:
“ARWU, Leiden, SciMago ve NTU da üniversitelerin bünyesinde kurulmuştur. 

Sıralama Sistemlerinin Kriterleri ve Ağırlıkları

• URAP: ODTÜ Enformatik Enstitüsü bünyesinde kurulan URAP Araştırma Laboratuvarı 2010’dan bu yana sıralama yapmaktadır. URAP, dünyanın 2 bin üniversitesini; son yıl SCI, SSCI ve AHCI tarafından taranan makale sayısı (%21), son 5 yılda yayınlanan toplam bilimsel doküman sayısı (%10), son 3 yılda yayınlanan makalelere son 3 yılda verilen atıf sayısı (%21), son 3 yılda 23 bilim alanında yayınlanan makale sayılarının (yayın başına düşen atıf sayısı/dünya ortalaması) oranı ile çarpımlarının toplamı (%18), son 3 yılda 23 bilim alanında alınan atıf sayılarının (yayın başına düşen atıf sayısı/dünya ortalaması) oranı ile çarpımlarının toplamı (%15) ve son 3 yılda ülkelerarası ortak yayın sayısı (%15) kriterlerine göre değerlendirmektedir.
• WEBOMETRICS: İspanya’da Cybermetrics Laboratuvarı 2004’ten bu yana üniversitelerin alan adlarına (web) dayalı sıralama yayınlıyor. Dünyanın 20 bin üniversitesi 2012 yılında Google motorundan elde edilen tarama sonucuna dayanan boyut (%20), ilgili üniversitenin sitesine verilen tekil bağlantı (link) sayısına dayanan görünürlük (%50), ilgili üniversitenin sitesinde bulunan akademik dosya sayısına dayanan dosya zenginliği (%15) ve en çok atıf alan %10’luk dilime giren yayın sayısı (%15) kriterleri ile sıralanmıştır.
• ARWU: İlk sıralamasını 2003 yılında yayınladı. Dünyanın ilk 500 üniversitesini 2011 yılında Nobel veya Fields Medal ödülü kazanan mezun (%10) ve mensup (%20) sayısına, dünyada en çok atıf alanlar listesindeki mensup (%20) sayısına, Nature ve Science dergilerinde çıkan makale sayılarına (%20), SCI ve SSCI tarafından taranan makale sayısına (%20) ve yukarıdaki kriterlerden alınan puanların ilgili üniversitenin öğretim üyesi sayısına oranı (%10) kriterleri ile belirlemiştir.
• TIMES: İngiltere’de yayınlanan dergi 2004’ten beri sıralama yapıyor. Dünyanın ilk 400 üniversitesini 2011’de anketlerden elde edilen eğitim ortamı (%30), anket ve üniversitelerden alınan verilere dayanan araştırma (%30), normalize edilmiş yayın başına düşen ortalama atıf (%30), anket ve üniversitelerden verilerden elde edilen sanayi destekli projeler (%2,5), uluslarası öğretim üyesi, öğrenci ve araştırma (%7,5) kriterleri ile sıralamıştır
• NTU (HEEACT): Tayvan Yüksek Öğretim Değerlendirme ve Akreditasyon Kurumu 2007’den bu yana sıralama yapıyordu. Sıralama 2011’den itibaren, National Taiwan Üniversitesi tarafından yapıldığı için adı NTU oldu. Kurum, ilk 500 üniversiteyi araştırma üretkenliği; son 11 yıllık makale sayısı (%10) ve son bir yıllık makale sayısı (%15), araştırma etkisi; son 11 yıllık atıf sayısı (%15), son 2 yılda alınan atıf sayısı (%10) ve son 11 yılda yayın başına atıf sayısı (%10) ve araştırmada mükemmelliyet; h-endeksine göre son iki yıllık makale sayısı(%10), son 11 yılda dünyanın en çok atıf alan makaleler listesine giren makalelerin sayısı (%15) ve son yılda etki değeri en yüksek dergilerde basılan makale sayısı (%15) kriterlerine göre sıralamaktadır.

• LEIDEN: Hollanda’da Leiden Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Çalışmaları Merkezi 2008 yılından bu yana dünya sıralaması yapıyor. Merkez, 2011’de ilk 750 üniversiteyi son 5 yıla ait; SCI ve SSCI tarafından taranan yayın sayısı (P), yayın başına düşen atıf sayısı (MCS), normalize edilmiş yayın başına düşen atıf sayısı (MNCS), dünyada en çok atıf alan %10’luk dilime giren yayın oranı (PPtop 10%) ve diğer üniversitelerle üretilen ortak yayınların oranı (PPcollab) kriterleri ile sıralamıştır. Kriterlerden elde edilen puanlara dayalı tek bir liste yapılmamaktadır. Esneklik sağlamak amacıyla her kriter için ayrı tablo verilmektedir.
• SCIMAGO: İspanya’da Scimago Araştırma Kurumu’nun sıralaması 2009’dan bu yana yayınlanıyor. Kurum, 2012 yılında, 3.290 üniversite ve araştırma kurumlarının sıralamasını Scopus veri tabanını kullanarak son 5 yıla ait; yayın sayısı (O) , ülkelerarası ortak yayın (IC) kriteri, normalize edilmiş yayın başına atıf (IN), etki değeri en yüksek %25’lik dilime giren dergilerdeki makale oranı (Q1), yayınlarda uzmanlaşma/yaygınlık (SI), alanında en çok atıf alan %10’luk dilime giren makale oranı (ER) kriterleri ile değerlendirmektedir. Kriterlerden elde edilen puanlara dayalı tek bir liste yapılmamaktadır.
• QS: Merkezi İngiltere’de bulunan QS (Quacquarelli Symonds) firması TIMES Dergisi’nden ayrıldıktan sonra kendi sıralamasını yayınlamaya başladı. QS, dünyanın ilk 700 üniversitesini; anketlerden elde edilen akademik saygınlık (%40) ve işveren görüş kriteri (%10), öğretim üyesi başına düşen atıf sayısı (%20), öğretim üyesi – öğrenci oranı kriteri (%20), yabancı öğrenci oranı (%5) ve yabancı öğretim üyesi oranı (%5) kriterleri ile belirlemektedir.